Các vấn đề về tiêu hóa, ăn thực phẩm chế biến sẵn, căng thẳng… là những nguyên nhân phổ biến gây khó tiêu. 

 Khó tiêu có thể khiến cơ thể mệt mỏi, uể oải do không được cung cấp đủ dinh dưỡng và năng lượng. Tình trạng này lâu ngày không được cải thiện sẽ dẫn đến suy giảm chức năng và hệ miễn dịch. Bác sĩ Vũ Trường Khanh, Trưởng khoa Tiêu hóa – Gan mật – Tụy, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội cho biết, khó tiêu là quá trình chuyển hóa thức ăn thành chất dinh dưỡng diễn ra chậm do hệ tiêu hóa có vấn đề. Thức ăn bị ứ lại trong cơ quan tiêu hóa dẫn đến chướng bụng, đầy hơi, buồn nôn, táo bón, tiêu chảy… Do nhiều nguyên nhân như stress, chậm làm rỗng dạ dày, tăng nhạy cảm với axit, ăn đồ cay… Có thể gặp các triệu chứng của bệnh này như như đầy bụng sau khi ăn, ăn nhanh no, cảm giác đầy bụng, đau vùng thượng vị sau khi ăn, đau nóng rát vùng bụng trên sau khi ăn. Thay đổi lối sống để đạt được sự cân bằng có thể giúp giảm các triệu chứng khó chịu. 

• Hội chứng ruột kích thích

Hội chứng ruột kích thích (IBS) là một bệnh hệ tiêu hóa phổ biến. Người mắc hội chứng ruột kích thích thường gặp các triệu chứng khó tiêu như đau bụng, chướng bụng, táo bón hoặc tiêu chảy… Bác sĩ Khanh cho biết tình trạng căng thẳng kéo dài, chế độ ăn uống không lành mạnh, tác dụng phụ ảnh hưởng của thuốc… đều là những yếu tố có thể khiến tình trạng bệnh trở nên trầm trọng hơn. 

• Bệnh viêm ruột 

 Viêm loét đại tràng và bệnh Crohn là hai loại bệnh viêm ruột. Viêm loét đại tràng gây viêm và loét ở niêm mạc ruột già. Bệnh Crohn là một “rối loạn tiêu hóa” trong đó kích ứng và viêm xảy ra khắp đường tiêu hóa. Cả hai bệnh này đều là nguyên nhân gây khó tiêu 

 Chứng khó tiêu có thể do các bệnh đường tiêu hóa như hội chứng ruột kích thích và chứng khó tiêu chức năng gây ra.

• Không dung nạp thức ăn

Không dung nạp, tình trạng nhạy cảm với thực phẩm gây khó tiêu hóa một số loại thực phẩm. Những người có cơ địa không dung nạp thực phẩm như đầy bụng, đau bụng, tiêu chảy thì khó tiêu. 

• Thực phẩm chế biến sẵn

Thực phẩm chế biến sẵn, thực phẩm đông lạnh, xúc xích.. có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hệ tiêu hóa. Những thực phẩm này có thể làm tăng lượng đường trong máu và tăng viêm, dẫn đến chứng khó tiêu. Theo bác sĩ Khanh, thực phẩm chế biến sẵn có nhiều chất phụ gia có thể làm mất cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột. Việc tiêu diệt vi khuẩn tốt trong ruột là nguyên nhân gây ra các vấn đề về tiêu hóa. 

Thói quen ăn uống

• Thuốc

 Thuốc, đặc biệt là thuốc kháng sinh, có thể gây ra các vấn đề về tiêu hóa. Tác dụng phụ của thuốc ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa giảm khi ngừng thuốc. Bác sĩ Khanh cho biết một số loại thuốc giảm đau thường ảnh hưởng đến đường ruột. Các loại thuốc có nhiều tác dụng phụ đối với hệ tiêu hóa như codeine, tramadol, morphine, buprenorphine, tapentadol, fentanyl…

Xem thêm về lạm dụng thuốc kháng sinh

• Uống không đủ nước

 Uống không đủ nước có thể dẫn đến các vấn đề về tiêu hóa như táo bón. Không nhận đủ chất lỏng có thể khiến cơ thể khó đi tiêu. 

• Căng thẳng

 Mức độ căng thẳng tăng cao có thể ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình tiêu hóa. Trong một số trường hợp, căng thẳng hoặc lo lắng quá mức có thể dẫn đến viêm hoặc tiêu chảy. Căng thẳng có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng khó tiêu chức năng, hội chứng ruột kích thích. 

• Tiểu đường

 Rối loạn tiêu hóa là vấn đề thường gặp ở bệnh nhân tiểu đường. Người mắc chứng rối loạn này lượng đường trong máu tăng cao làm tê liệt dạ dày, ảnh hưởng đến cơ quan tiêu hóa, gây khó tiêu. Người bệnh thường mất nhiều thời gian để tiêu hóa thức ăn dẫn đến chậm tiêu, táo bón và các triệu chứng khó chịu khác. 

Theo bác sĩ Khanh, chứng khó tiêu có thể kéo dài nếu không được khắc phục. Có thể gây rối loạn tiêu hóa, buồn nôn, tiêu chảy, cơ thể mất nước. Tình trạng khó tiêu nặng dễ gây nhiễm trùng đường ruột, nguy hiểm đến tính mạng. Xác định nguyên nhân và theo dõi tình hình điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh.